AKTAMAR'DAN SARIGELİN'E DEK ERMENİ YALANLARI
Değerli ilim adamı yazar Hikmet Babaoğlu'nun basın yayın kuruluşlarında yayınlanmış üç makalesi de akademikin ünlü makalesinden esinlenerek yazılmıştır.
Azerbaycan halkına, genel olaraksa tüm Türklüğe karşı her zaman barbarcasına davranan Ermeniler gerekli mukavemetle karşılaşmamaları yüzünden iyice azgınlaşmış, peşpeşe uydurdukları yalanlara inanmış, hatta kimi zaman kendi uydurdukları bu yalanlara herkesi inandırmayı başarmışlardır. Ve en acıklı durum şudur ki, kimi zaman Azerbaycan tarih ilmine bile bu yalanlar bulaşmıştır.
"Aktamardan Sarıgelin"e Ermeni sahtekarlıklarını gün yüzüne çıkaran bir dizi yazıları kapsamaktadır.
Yazar haklı olarak Ermenilerin bizim tarihimizin o deönemleriyle ilgili yaptıkları sahtekarlıklara dikkat çekerek İslam dininin kabulünden sonra ulusumuzun o dönemlerine pek fazla özen gösterilmediğini açık ve net bir biçimde vurgulamıştır. Ulusal kimliğimizin o dönemde alakalı bölümü iyice aşınmaya uğramıştır. Kafkasyanın ve civar bölgelerin en eski halklarından olan tanrıcı, ilk yüzyıllardan itibarense tanrıcı Hıristiyan kültürüne sahip çıkmış Kıpçak Türklerinin yarattıkları zengin kültürel değerler kimi zaman Ermenilerin (aslında Hayların) asimilesiyle karşılaşmış, müslüman Oğuz Türklerinin Kafkasyaya yerleşmesinden sonra İslam kültürünün yokmuş gibi kabullendiği eski dinlere ait olan ulsual kültürel değerlerimiz acayip bir sahtekarlıkla kültürel değerlerden yoksun ulusun "kültürel değerleri"ne karışmıştır.
Aktamar mabedinin bir Kıpçak Türk anıtı olmasını kanıtlamak için yazar onun arkitektür yapısını Ermenilerle ilişkisi olmayan diğer yapıtlarıyla karşılaştırıyor ve böylece Kıpçak Türklerinin oturduğu bölgelerde yaptıkları yapıtların, mabedlerin üzerindeki resimlerin, yazıların ve bu yapıtların genel yapısının ısrarla Ermeni ( ya da Hay) yaratıcılığından uzak olduğunu kanıtlıyor.
Yalnız dikkat edilmesi bir konu daha var: Ermeniler işgal ettikleri ,ve kendilerininmiş gibi gösterdikleri Kıpçak Türk yaptılarını sahtekarcasına değiştirmenin kitabını yazmışlardır. Hem de yıllar sonra...
İnkarlıcılıktan uzak delillerle Sarı Gelin türküsünün de Ermenilerle hiçbir alakasının olmadığını da kanıtlıyor. Kıpçak Türkleri arasında değişik versiyonları mevcut olan bu türküde bir müslüman Türkün bir Hıristiyan Türküne duyduğu İlahi sevgi konu ediliyor ve büyük Türk düşünürü ve şairi Hüseyin Cavitin "Şeyh Sinan" yapıtının da ideolojik arkeotipinde bu konu vardır.
Hikmet Babaoğlu'nun bir takım cesur düşünceleri içerisinde , kanımıza en ilgi uyandıran çağdaş Ermenilerin oluşumunda, onların etnik kimlik yapısında Kıpçak Türklerinin yerinin olasılığıyla alakalıdır. Kıpçak Türklerinin Hıristiyanlığı kabullenerek Kafkasya'ya yerleşen Haylarla karışması iddiasında bulunan yazarın argümanları pek de güçlüymüş gibi kabul görmese bile bunun tersini kanıtlamak ta çok zordur. Ve aslına bakılırsa bu tezin aynısına sovyet döneminin "Azerbaycan Tarihi" kitaplarında da rastlıyoruz.
Nizami Caferov
Azerbaycan Atatürk Merkezinin Genel Müdürü
AUİA- nın muhabir üyesi, filoloji ilimler doktoru, milletvekili
HER HALK KENDİ ULUSAL-KÜLTÜREL HAFIZASI KADAR MEVCUTTUR.
"Ermenilerin (haylar) 15.yüzyılın ortalarına kadar Güney Kafkasya'da yaşamıyorlardı. 1441 yılında Karakoyunlu Türk-Azerbaycan devletinin hükümdarı Cihan Şah Ermeni katolikosluğunun merkezini Kilikya'nın Sis şehrinden nüfusu tamamen Türkler olan Erivan civarında bulunan eski Alban Manastırı olan Üçkilise (veya Üç Müezzin) manastırına aktarmıştır."
Ramiz Mediyev
Devlet Adamı, Akademisyen - Azerbaycan
Devlet Adamı, Akademisyen - Azerbaycan
ALP ER TONGA destanını dikkatlice incelediğimizde MÖ.8.ve 7. yüzyıllarda Suvarların, Oğuzların, Hunların ve öteki Türk boylarının Sakların idari egemenliğinde yaşamış olduğunu göreceğiz. Tarihi bilgilere bakılırsa, bu Türk boyları arasında sosyo politik, ideolojik ve inanç birliği de mevcut olmuştur. Ecdatlarımız olan Türk halkları hiçbir zaman putlara tapmamışlardır. Türklerde hep Gök Tanrı inancı, tanrıcılık inancı varolmuştur. Hatta Heredot "Tarih" eserinde Ellinlerde (Helenler) olduğu gibi Türklerde de fazla tanrıların olmadığı yazıyor. "Sadece, onların iki tanrısı var."
Heredot'un burda yanılması olanağı pek mümkün. Zira Türklerde hiçbir zaman iki tanrıya tapınma diye bir olay sözkonusu olmamıştır. Heredot'un ikinci tanrı diye sözettiği "otorite"yse büyük olasılıkla eski türklerin başında bulunan Hakanlarıydı. Zira ta eskiden günümüze kadar Türkler gökte Tanrı'nın bir olması gibi yerde hükümdarın da bir olması gerektiğini düşünmüş ve bu arzuyla da cihangirlik yarışına girmişlerdir. Bunun en son örneklerinden birinin Emir Timur'la Yıldırım Beyazıt arasında yaşanan diyalogda görmekteyiz.
Timur büyük Fatihe hitab ederek: "gökte Allah bir olduğu gibi, yerde hükümdar da bir olmalı. bu dünya o kadar büyük değil ki, orada iki hükümdara gerek duyulsun." diyor. Anlaşılan o ki, eski Türklerde (İskitlerde) Heredot'un gözlemlediği ve iki tanrı olarak değerlendirdiği, biri Gök Tanrı, diğeriyse onun "yerdeki gölgesi" Kağan vardı.
Daha 1.yüzyılda Azerbaycan'da en eski Hıristiyan tapınağı yapılmıştır. Moisey Kalankatuklu'nun yazdığına bakılırsa, Hz.İsa'nın havarilerinden olan Fadey (?Bartholomew?) Azerbaycan'a gelmiştir. O, dini insanlarıa anlatırken kuzeydoğuya doğru hareket etmiş, o dönemin Artaz veya Artar vilayetinden geçerek (Şuan Güney Azerbaycan'ın Maku vilayeti civarı) doğuya ilerlerken yerel aşiretlerden olan Ermenilerin başında bulunan Sanatürk tarafından öldürülmüştür.
Haylar kendi tarihlerini değil, yaşadıkları coğrafyanın tarihini hay tarihi diye sunuyorlar. Bu coğrafyanın eski insanlarıysa Hıristiyan Ermeniler değil Türklerdir. Okurlar özellikle bu isimlere dikkat etmelidir. İlk aşamada şunu belirtmek zorundayız ki, tüm tarihi kaynaklarda ismi geçen Ermenilerin, Ermeniyle ve Ermenilerle alakalı diğer tüm isimlerin günümüz modern Haylarıyla, modern Ermenistan'la hiçbir bağı bulunmamaktadır. Aynı Ermeniler birer Türk boylarıdır. Burada eski Türklerde sözlerin oluşum biçimlerine de dikkat etmek zorundayız.
Makedonyalı İskender İskit çöllerinden geçtiğinde yerel halk kendini Makedonyalılara "Türk Ben" diye tanıtıyor. O gün bugündür İskitlerin bu boyu "Türkmenler" olarak biliniyor. Özbekler de aynı söz türemesini kendi ulus isimleride korumağu başarmışlardır. "Ben Özbeğim" ibaresi onlar "Ben Özbekben" diye kullanıyorlar.
İsminden de belli olduğu üzere Artas ya da Artak sadece Ertuğ ya da Ertak sözlerinin değişime uğramış halidir. Çobaniler sülalesinden gelen hükümdarlardan bir tanesinin ismi Artuk olmuştur. "Ertuğ" sözü ise "tuğ (bayrak) taşıyan savaşçı" anlamına geliyor. Ayrıca Türklerin Ermeni diye nitelendirdiği o insanların başındaysa Sanatürk duruyordu.
Fadey burada öldürüldükten sonra Elysee isimli başka bir misyoner gelip Azerbaycan'ın Şeki şehrine yerleşmiş ve bölge halkının dinsel ayinlerini icra ettikleri mecusi tapınağının yerinde kilise yaptırmıştır. Yine Moisey Kalankatuklu'nun yazdığına bakılırsa Elysee Zerkun deresinden geçerek, vahşi kavimlerin içerisinde dini yaymaya giderken yolda öldürülmüştür.
Zerkun deresi şuan Samur deresi ismini taşıyor ve büyük bir olasılıkla burada yaşayan Hazar ve Hunların isimleriyle alakalı olmuştur. Erkun ismiyse günümüzde Türklerdede şahıs ismi olarak kullanılan Erhun'la aynıdır ve arkaik anlamı "sıradan Hun savaşçısı,askeri" anlamına gelmektedir. Eski Türklerde ve modern Türk ordusunda ER'in, sıradan asker olduğunu biliyoruz. Kuzey Kafkasya'da Argun şehri de mevcuttur. Görüldüğü üzere, tüm kaynaklarda mevcut olan gerek yer isimlerinin, gerekse de ulus ve kavim isimlerinin hepsi Türkçe.
Tabii, bu girişimden sonra Albaniya'da Hıristiyanlığın yayılması azıcık ta olsun duraksamıştır. Yalnız 313 yılında Alban çarı Urnayr Hıristiyanlığı resmi devlet dini olarak kabullenmiştir.
Fakat o devrin geleneklerine esasen hükümdarın seçmiş olduğu dini halk ta seçmek ve dine inanmak zorundaydı. Urnayr'ın seçtiği dinin halk tarafından da kabul görmesi zamana bağlı bir durumdu ve kimi zaman bu din halkın direnişiyle karşılaşıyordu. Bu nedenle, sadece Alban hükümdarı mümin Vaçakan tarafından yapılan sertliklerden sonra bu bölgede tam olarak kabul görmüştür.
Laf Albanya'dan açılmışken bu sözün nerden türediğine de bir bakalım. Zira bugüne kadar bu konunun üzerinde pek fazla durulmamıştır. Öncelikle şunu belirtelim ki, Albanya sadece Türklerin vatanı değil, bu coğrafyada yaşayan 26 dan fazla etnik grubun ve kavmin vatanıydı. Alban ismiyse burada yaşayan tüm halkların ortak ismiydi. Türkler (ALP-AN-LAR) , sadece bu uluslar içinde süpergüç olarak bulunuyorlardı ve egemenlik onlardaydı.
Söylenmesi ne kadar cesurca olsa bile bir şeyi söylemek zorundayız ki, aslında günümüzde de aynı kültürel ve etnik yapı varlığını korumaktadır. Sadece Alban ismi Azerbaycanlı ismiyle genel geçer isim oalrak aynı anlama gelmektedir. Nasıl bir zaman Alban dendiğinde o ülke sınırları içinde yaşayanlar kastediliyorduysa da, şimdi de Azerbaycanlı dendiğinde bu bölgede yaşayan tüm etnik gruplar anlaşılmaktadır. Yani, Azerbaycanlı ismi Azerbaycan'da yaşayan Türklerin, Talışların, Lezgilerin, Avarların, Tatların, Sahurların, Udinlerin ve diğer etnik grupların genel ismidir. Ulu Önderimizin yarattığı Azerbaycancılık ideolojisi de işte bu tür ciddi tarihi esaslara ve ulusal etnik geleneğe dayandığındandır ki, 20.yüzyılın sonunda halkımızı tehlikelerden korudu ve bütünlüğümüzü sağladı.
Alban kelimesi "b" ve "p" harfleri veya sesleri fonetik değişime maruz kalmıştır. Düşünüyoruz ki, söz aslına bakılırsa ALP (b) + AN - dır. Burada "ALP" kelimesi arkaik Türkçe'de yüksek, yüce, cesur anlamına geliyor. "AN" ise çoğul eki oalrak karşımıza çıkıyor.
Bu kelime kendi orjinal halini hala dilimizde korumaktadır. Sinop ilinde Alpan isimli köy bulunmaktadır. ALB(P) kelimesi kesinlikle Türkçedir. "Ya" "Ye" ekiyse mekan oluşturan ek olarak bilinmektedir. Örn.Türkiye, Almanya, Suriye...gibi. Görüldüğü üzere "ya" "ye" ekleri yer mekan bildiren kelimelere ilave edilmekle özel bir isme dönüşüyor. Böylece ALP(B) - ANNIE yüceler ülkesi, uzunboylular ülkesi veya yüksek dağlar ülkesi anlamına gelmektedir.
Albanlarınsa yüksekboylu olması kimsede kuşku uyandırmamaktadır. Strabon'un anlattıkları da söylediklerimizle uyum sağlamaktadır. Örn. Şeki bölgesinin Kiş köyünde Kiş tapınağında gömülmüş 18 yaşlı kızın boyu 2.03 m. Yeetişkin insanlarınsa iskelet kemikleri onların 2.30 m'ye ulaştıklarını kanıtlıyor.
Burada M.Kalankatuklu'dan daha bir örnek vermek doğru olur diye düşünüyorum. Sasani hükümdarı II.Şapur (Hıristiyanlığı kabul eden Alban çarı Urnayr aynı II Şapur'un kızkardeşiyle evlenmişti) İran şahlığını işgal eden Hunlar ülkesinin komutanı Hunogurla başbaşa bir kavga düzenliyor. Aynı komutanı M.Kalankatuklu geniş omuzlu, uzunca boylu, hatta dev bir insan gibi göstermektedir.:
"Onun üç karış eninde olan alnı vardı, dev mızrağının sapu kocaman bir ağaçtan yapılmıştı." Demek ki, isimle fiziksel-biyolojik bünye uzlaşmakta ve birbirini onaylamaktadır.
Günümüzde Gökçay ve Kazak bölgelerinde Alpoud isimli köyler var. Aynı zamanda bir takım bölgelerimizde (Şirvan ve Batı) pişirilen özel ekemk türüne "alpoud" ekmeği denmektedir.
Tekrar dine dönersek....
Hıristiyanlığı din olarak seçtikten sonra ibadet için yaptıkları tapınaklarda Türk mimarisinin özelliklerini yaşatmışlardır. Bu tapınakların hepsinin üzeri Çadırımsı kılıfla kaplanmış (kümbet dediğimiz çadırımsı kılıf Türk mimarlığına aittir ve çadır kültüründen gelen gelenektir.) ve dörtköşeli kabartmalarla yapılmış mimari anıtlardır. Bu dörtköşeli mimarlık anıtlarına aynı zamanda yaprak misali yapılmış mimari anıtlar da deniyor. (Tapınağın bu biçimde yapılması kesinlikle rastlantı değil. Zira bu yapılarda Türklerin geleneğinden gelen dört kutsal unsur Ateş-Su-Hava-Toprak ile alakalı kültler kullanılıyordu.)
Gözlem yaparsak Kelbecer bölgesi topraklarında bulunan Hudavenk kilisesiyle Akdamar Kilisesi adeta birer ikiz mimarlık örnekleridir. Bu çadırımsı kılıfın üzerindeyse tabii ki, Kıpçak Türklerinin başgiyimini anımsatan bir kule yapılıyordu. Her ne kadar Hıristiyanlığı bir din olarak kabul etseler bile, yine de tanrıcılıktan gele bu kültür örneklerini de, tanrıcılıktan kaynaklanan mimari özelliklerini de yaptıkları kutsal yerlerde birer iz olarak bırakıyorlardı.
Böylece Albanya'da varolan tüm manastırlar, tapınaklar, ister Kelbecer bölgesinde Hudavenk ya da Hotink diye bilinen kilise, ister Oğuz bölgesinin Culud köyünde bulunan kilise, ister Kazak bölgesinde Eskipara manastırı, isterse de Bayan manastırı hepsi aynı özellikleri taşır ve sanki aynı usta eliyle yapılmıştır.
Albanian Turks
İl Arslan Türbesi (Fahrettin Razi Türbesi), 12.yy, Kunya-Ürgenç/Türkmenistan
Piramidal bir külahı vardır.
Babacı Hatun Türbesi (Ayşe Bibi Türbesi), 11.yy, Taraz - Kazakistan
Kubbe örtüsü konik/piramidal külahlıdır. Yani, Ermenilerle hiç bir ilgisi olmayan bir bölgede, Akdamar veya Azerbaycan-Alban Türkleri'ninki ile aynı tarz bir yapının bulunması, bu mimari özelliğin Türkler tarafından kullanıldığını da kanıtlar.
"Yapının plan, malzeme, cephe düzenlemesi ve inşa malzemesi tuğlanın kullanılması Erken Dönem Karahanlı Mimarisi özelliklerini göstermektedir."
Gulbanu Koshenova, Arş.Gör. Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi
"The plan, construction materials, tools, façade arrangement and the use of brick in the construction, demonstrate the characteristics of the early period of Karahan architecture."
Karahanlılar (Karakhanids or Qarakhanid Dynasty - 840 - 1212) was a Turkish State.
Bu yapıların hepsini sıralamakla ben onların hepsinin birbirine benzediğini ve aynı kültürden, aynı mimari özelliklerini kaynaklandığını ve aynı kültürün maddi mirasçısı olduğunu okurların dikkatine sunmak istiyorum. İşte bir genelleme yaparsak 4.yüzyıldan, yani Urnayr ve Mümin Vaçakandan sonra başlayan dönemde Azerbaycan'da bu tapınakların sayısı hızla artmıştır. Bunlar Albaniya'da varolan Hıristiyan tapınakları aynı zamanda Albanya'nın sınırlarını da belirlemektedir. Bu sınırların bir ucu İran'a, bir ucuysa Doğu Anadolu'ya kadar uzanmaktadır.
Tabii Hıristiyanlığın yayılması büyük bir olaydı. Ama, aynı zamanda , diğer Türkler Hıristiyanlığı kabul etmemişlerdi. Onların büyük çoğunluğu hala tanrıcı olarak kalıyordu ve bu dönemde tanrıcı Türklerle Hıristiyan Türkler arasında dini konuda zaman zaman çatışmalar oluyordu. Ozan sanatında, halk edebiyatında bu olaylar işleniyordu. Hıristiyanlığı kabul eden Kıpçaklarla alakalı bölüm "Dede Korkut" hikayelerinde yer almaktadır. Ve bu destanda, Kazan Han'ın evinin yağmalanması boyunda görüyoruz ki, Kıpçak (Hıristiyan) Melik Oğuzların düşmanı konumundadır.
Sonraki dönemlerde Azerbaycan topraklarında ve tüm Türk boyları arasında İslam yayılmaya başladı. Evvala, İtil (Volga) bölümü, yani şimdiki Tatarların (Oğuzların) ataları İslam'ı kabul ettiler. Şu anki Kazan şehrinin 115 km güneyinde Bulgarların başkenti Bulgar diye isimlendirilen bir kentti. 921 yılında Bulgar hanı Almış , Hazar Türklerinden olan Basto adlı elçiyi Abbasi halifesi El-Muktadirin yanına göndererek, İslam'ı öğrenmek istediğini bildirir.
Halife ise Bulgarlara İslam'ı öğretmek için hem din adamları, hem de cami yapacak mimarlardan oluşan büyük bir grup gönderir. Aynı heyette bulunan İbn Fadlan isimli şahıs sonradan bulgar Türkleri hakkında oldukça ilginç bilgiler verecektir. İslam'ı kabul eden Almış Han, ismini değiştirerek Cafer ismini alıyor. Yaklaşık aynı yıllarda Karahanlı hükümdarı Saltuk Buğra Han da İslam'ı kabul ederek, Abdülkerim ismiyle anılmaya başlıyor. Böylece, Türkle arasında İslam yayılmaya başlıyor.
Ancak dikkate alınması gereken bir nokta var. Elbette her ne kadar İslam'ı ilk kabul eden Türkle İtil bölümü ve Karahanlılar gösterilse de , onlardan çok önce Albanya, Urmiye Gölü civarı ve Hazar kıyılarındaki Türkler arasında da İslamiyeti kabullenen Türkler vardı.
İslam'ı kabul eden Türkler Hıristiyanlığı kabul etmiş Türkleri, ilk önce , kara imanlılar diye tanımladılar. Karamanlıların da ismi buradan kaynaklanıyor. Zaman zaman Oğuz Türklerine rakip oldular ve Hıristiyanlığı kabul etmiş Karamanlıların bir kısmı sonradan Osmanlı devleti güçlendiğinde ayrı ayrı yerlere, Azerbaycan'ın Karabağ bölgesine, özellikle de , Cebrail bölgesine, bir kısmıysa Bizans'a sürüldüler. Aynı dönemde sürgün olunanlar içersinde Hıristiyan Ermenidi Türkleri de vardı. Onların adıyla bağlı olan Karaman-Ermenek bölgesiyse bugün de aynı isimle Konya kentinde mevcuttur. Şuan Yunanistan'da yaşayan Karamanlılar hala Türk olduklarını anımsıyorlar, ama Yunan toplumunun bir parçası haline geldiler. Yunanistan'ın Başbakanı Karamanis de Karamanlılar soyundan gelen bir Türk'tür, Hıristiyan Kıpçak Türküdür.
Adem ile Havva , Cennetten Kovuluş |
Böylece bahsettiğimiz dönemde Albaniya'da, yani Azerbaycan'da İslam dini geniş bir biçimde yaygınlaştıkça ve Oğuzların etkisi arttıkça Hıristiyan Türklerin Azerbaycan'ın ücralarına çekilmesi süreci yaşandı.
9.yüzyılda Selçuklu boylarının Orta Asya'dan Güney Kafkasya'ya ve Anadolu'ya, Irak'ın kuzeyine akını Azerbaycan'da da Oğuzların hem sayısını, hem otoritesini, hem de egemenliğini arttırdı. 837 yılında Hurremiler harekatının lideri Babekin yenilgisinden sonra Azerbaycan'da İslam dini koşulsuz lider oldu. Böylece Yahudiliği din olarak kabullenmiş Hazar Türklerinin ve yerel Hıristiyan Türklerin direnişi tamamen giderildi.
Hazarlar Avrupa'ya göçederek, orada etnik kimliklerini unutarak ve Yahudi gibi tanınmaya başladılar. Bugün Avrupa yahudilerinin yüzde doksanı etnik kimliğini unutarak dini kimlikleriyle tanınan Yahudi Hazar Türkleridir. Sadece kendi dillerini unutarak dinlerinin iletişim aracı olan Yahudi (İbranice) dilini kullanmaktalar.
O dönemden başlayarak Hıristiyan Türklerin bir bölümüyse Azerbaycan'ın ücralarına doğru sıkıştırıldılar. Onların bir kısmı Karabağ'a, bir kısmı Zengezur dağlarına, bir kısmı Doğu Anadolu, bir kısmıysa Karadeniz'in kuzeydoğu sahillerine Trabzon'a kadar dağılmaya başladılar. Bu arada, kimi kaynaklarda gösterilmişti ki, MS.3.-4.yüzyıllarda, bazı kaynaklara göreyse ondan daha önceye rastlanan canit aşiretleri ya da canikler Kafkasya'dan gelme Türkler ve onların Trabzon çevresinde devletleri vardı.
Hıristiyan Kıpçakları iyice sıkıştırmaya başladılar ve bu arada çok ilginç bir süreç yaşandı.
AKDAMAR / AKTAMAR
9.-10.yüzyıllarda Azerbaycan'da sıkıştırılan Hıristiyan Türkler Azerbaycan'ın ücralarına yerleşerek kendileri için orada yeni kültür anıtları yaratmaya başladılar. Bu örneklerden biri de hiç kuşkusuz Akdamar Kilisesi'dir.
Akdamar 915-921 yıllarında Akdamar Adası'nda yapılmış Hıristiyan Kıpçak Türklerin tapınağıdır. Kaynaklar gösteriyor ki, Akdamar Vaçpurakan veya Vaspurhakan hanedanına ait kral Gagikin emriyle yaptırılmıştı.
Vaspurhakan kelimesindeki Hakan sözü Türkçedir. Vaspursa BAS-VUR demektir. Eski Türklerde imparatora gapagan, yani kapıp alan diyorlardı. Kelimeler bu şekilde oluşuyordu ve hem ev sözleri hem de politik terminolojini hızlandırdı. Eski Türkler diyelim ki , bir atın kaparak sürü üzerinde egemenliğini kurduğunu anlarlarsa, o atı "kapagan" diye isimlendiriyorlardı. Aynı zamanda, bir imparatorun ya da savaşçının da başka ulusların sınırlarını aşarak, toprakları onların ellerinden almasına kapagan diyorlardı.
Örneğin, İlteriş Kağan'ın küçük kardeşi KAPAGAN KAGAN çok değişik kavimleri itaat altına almış, 716 yılındaysa bayırkulları yenmiş, aynı savaşta da hayatını kaybetmişti. Aşiretleri ram ettiği için, Kapagan sıfatını kullanıyorlardı.
İşte imparator kelimesinin arkaik Türkçe'de karşılığı ,eş anlamlısı da Kapakan'dır. Vaspurhakan'a gelirsek, Vaspur ve Hakan kelimelerinin birleşmesinden oluştu ve basılı, vurup alan (işgalcı) anlamına gelmektedir. Yani, Vaspurhakan Kıpçak Türklerinin hanedanının tek sahibidir. Akdamar Kilisesi işte onun mirascısı olan Gagik tarafından veya Gakuk tarafından yaptırıldı.
Kilisenin yapımı için emir buyurmuş Kral Gökok (kral Gagik). Elinde "And kadehi" ile oturuşu ve hatta fiziksel özellikleri onun bir Kıpçak Türkü olduğunu söylüyor. |
Ben değerli okurların dikkatini hem de Gagik kelimesinin anlamına yöneltmek istiyorum. Gagik ,gök ve ok kelimelerinin birleşmesinden yaranmıştır. Yani, sözkonusu şahıs burada GÖK-OK isimli Türk hükümdarıdır. Biz biliyoruz ki, eski Türklerde okla ilgili, ÜÇOK, BOZOK, GÖKOK gibi sözbirlikleri oluştukça, bazen isim, bazense aşiret, boy adresi sıfatını bildiriyordu. GAGUK ta aynen öyle GÖKOK'tur.
Kilisenin yapımı için emir buyurmuş Kral Gökok (kral Gagik). Elinde "And kadehi" ile oturuşu ve hatta fiziksel özellikleri onun bir Kıpçak Türkü olduğunu söylüyor. |
Bu arada Akdamar Kilisesi'nin dış duvarında Kral Gagik'in de kabartması vardır. Resimde o dönemin Türk etnik elbisesinde, kıyıkgözlü ve kalpaklı bir Kıpçak Türkü bağdaş kurarak oturur.
En Ermeniyanlısı tarihçi bile bu kişinin Ermeni olduğunu iddia edemez. Bu nedenle, Ermenilerin bu konuyu şöyle anlatıyorlar ki, sanki kral Gagik Abbasi halifelerinden asılı olduğu için böyle giymek zorunda kalmıştır.
Peki soralım : Abbasi halifeleri asla Gagik'in giydiklerinden giymiyorlardı üzerlerine, o zaman Gagik'in üzerindeki elbiseler kime ait?
Burada yine Ermeni yalanı başlıyor işte. Meğerse Abbasilerin emrinde bulunan askerleri gibi giyinmek zorunda kalmıştı.
Ve kendi kendimize soruyoruz... Neden Gagik asılı olduğu halifenin kendisi gibi değil de, onun askerleri gibi giyiniyor? Hem Abbasi halifesinin askerlerinin hepsi Türk değildi ki !
O zaman Türk olan ve bağdaş kuran Gagik'in kendisi Türktür. Hem , Oğuz Kağan'dan beri tahta oturan tüm Türk hükümdarlarının bu biçimde giyinmek ve oturmak geleneği vardır.
Böylece tüm söylenenlerden de görüldüğü gibi ve isimlerden de belli olduğu gibi, Akdamar Kilisesi'nin inşaat emri işte Gökok tarafından papaz Manuel'e verildi ve o da yaptırdı. Kilisenin adı da tesadüfen Akdamar değil ki, eğer Haylar yaptırmış olsaydı, ismi de Hayca olurdu.
Zira Ermenice Akdamar kelimesinin anlamı yoktur.Diğer başka dillerin hiç birisinde de bu kelimenin anlamı yok. Bu sadece Türkçe izah edilen bir söz birleşmesidir. Peki, eğer bunu Ermeniler yapmış olsaydı, o zaman neden Ermenice bir isim bulamadılar? Biz biliyoruz ki, her bir halk neyi yaratmışsa, ona ismini o veriyor ve bu örneğin o halka ait olduğunu herkes kabulleniyor.
Türkler tarihte yoğurdu icat etmişlerdir, tüm dünya dillerinde yoğurtsa, yoğurt gibi söylenir. Akdamarı da Türkler yapmış ve isminide tüm dillerde Akdamar gibi söylemektedir. Bunun tersi mantığını kanıtlamaksa sadece mümkün değil.
Akdamar sözü ak, beyaz, nur, ışık kelimesinden, damarsa insanın vücudunu dolaşarak ona hayat veren yol kelimelerinden türemiştir. Akdamar ışık yolu, süt yolu anlamına gelmektedir. Sütün de renginin beyaz olduğunu dikkate alırsak, henüz şamanizm döneminden tanrıcı Türklere belli olan süt yolu, bugün Türklerin Samanyolu dediği o kozmik uzay ile ilgilidir.
Yani, bu kilise evrene bağlanmak, kozmik ilişkiye girmek, aydınlık yola kavuşmak için Türklerin inşa ettiği bir tapınak. Akdamar Kıpçaklarındır.
Ama Ermeniler bunu çok uydurma bir şekilde anlatıyorlar. Onların anlatması şudur: Sözümona papaz Manuelin Tamara adlı bir güzel kızı oluyor ve bunu ada kenarında yaşayan bir genç adamı seviyor. Aynı adam her akşam yüzerek adaya gelerek Tamara ile görüşüyormuş. Bir gün papaz bundan haberdar oluyor ve bakıyor ki, Tamara yine feneri yaktı ve genç erkek yüzerek kiliseye doğru geliyor. Papaz feneri söndürüyor, genç yolu azarak boğuluyor ve "Ah- Tamar" diye bağırarak ölüyor.
Bu hiç bir bilimsel dayanağı bulunmayan, çok saçma bir yorum, ancak Hayların geleneğine uygun bir durum.
Koçlar; Türklerde keçi ve koç kutsal olarak bilinmiştir. Akkoyunlu, Karakoyunlu, Akkeçili, Sarıkeçili soyların olması da bu yüzdendir. |
Akdamar Kilisesinin Kıpçak Türklerine, yani Azerilere ait olmasını kanıtlayan diğer olgular da var. Bunlar kilisenin üzerinde kabartmayla yapılmış resimler. Bunlardan biriyle alakalı yukarıda konuşmuştuk. Kilisenin üzerinde değişik sayıda kalpaklı Kıpçakların oturduğu ve ibadet ettiğini gösteren kabartma resimleri var.
Bilindiği üzere, eski Yunan kaynaklarında Kıpçakların bir başka ismi Şişkalpaklılar'dır. Aynı zamanda, Dağlık Karabağ'da yerleşen insanların büyük çoğunluğu Albaniya'dan ve bu yerin büfusu kalpaklı Kıpçaklardan, Hunlardan. Örneğin, Ağdam'da Şişkalpaklı köyü var ve bu köyün orada olması da yine de söylenenleri kanıtlayan bir esastır.
Ayrıca, yine Akdamar Kilisesi'ni üzerinde taş kabartmayla at sırtında 180 derece dönerek Anadolu Barsı'na ok atan bir Kıpçak savaşçısının resmi var. Tüm tarihçiler , Kramer'in de , Bartold'un da, Marr'ın da, Şopen'in de aynı zamanda tüm türkologların ve tüm dünya tarihçilerinin tartışmasız olarak kabul ettikler bu resim Türklere, Hunlara aittir.
Part atışı yapan Kıpçak Türkü ve Koç Başları |
Göktürk, 6.yy-7.yy Bronz Plaka
Kıpçak Türkü bir Savaşçı, Part atışı ve bir Anadolu Pars'ı Eğer Akdamar gerçekten bir Ermeni kilisesi ise , o zaman Türk Savaşcısının burada ne işi var? |
Kabartmada yansıyan Kıpçak komutanın başı üzerindeki külah da Samur derisinden yapılmış Kırgız, Kıpçak külahı. Ortaya bir soru daha çıkıyor. Eğer Akdamar kilisesini Ermeniler yapmış olsalardı, kendi kiliselerinin üzerine Kıpçak resmini yerleştirir miydi? Birçok kabartma resimler bozulmuştur ve onların yerine başka eklemeler yapılmıştır.
.
Bizim Hudavenk veya Hoting dediğimiz Kelbecer bölgesinde bulunan başka bir manastırın mimari yapısına bakınca Akdamar Kilisesi'nin tamamen benzer bir yapıda olduğunu göreceğiz. Bu tapınak 5.-6. yüzyıllarda Alban knyazları tarafından yaptırılmıştır. Hatta Alban hükümdarı Hasan Celal tarafından sonraki dönemlerde esaslı biçimde restore edilmiştir. Hasan Celal'in karısı Mine Hatun'un da burada gömüldüğü de söylenmektedir. Bu kilise Ağdere-Kelbecer şoşeyolu üzerinde Bağlıpeye köyünde. Zamanında Mikitar Gos bu tapınakta olmuş, anı olsun diye burada taşların üzerine resim de çizmiştir.
Ancak yerel insanların anlattığına göre 1930-1940 lı yıllarda Ermeniler gelerek bu tapınağın üzerindeki kabartmaları sökmüş, resimleri dağıtmış ve yazıların üzerini kazımışlardır. Bu durumda ne Ermenistan'daki ne de Azerbaycan'daki kiliselerin ne de Ermenilerin olduğu sanılan kiliselerin hiçbirisi Ermenilere ait olmadığının göstergesidir. Bu kiliselerin hepsi Azerbaycan kiliseleridir.
Hikmet BABAOĞLU- BAKÜ,2011
Azerbaycan Türkçesi, Rusça, İngilizce ve Türkçe olarak
Also in English and Russian language : link
Keçiler; Tarihte hep eski Türklerde keçi ve koç kutsal olarak bilinmiştir. Akkoyunlu, Karakoyunlu, Akkeçili, Sarıkeçili soyların olması da bu yüzdendir. |
AKDAMAR KİLİSESİ
Gevaş İlçesi’nin sınırları dahindeki Akdamar Adası'nda yer almaktadır. Adanın güneydoğusuna kurulmuş olan kilise, Kutsal Haç adına Vaspurakan Kralı I. Gagik tarafından 915-921 yılları arasında Keşiş Manuel'e yaptırılmıştır. Kilisenin kuzeydoğusundaki şapel 1296-1336 tarihlerinde; 1462'de yenilenen kilise, 1703'teki depremde zarar gördüğünden 1712-1720 tarihleri arasında tekrar onarım geçirmiştir; batısındaki jamaton 1763 tarihinde; güneyindeki çan kulesi 18. yüzyıl sonlarında ilave edilmiştir. Kuzeyindeki şapelin ise, tarihi bilinmemektedir. İlk yapıldığında saray kilisesi olan yapı, sonradan manastır kilisesine dönüştürülmüştür. 2007 yılında geçirmiş olduğu restorasyon sonucunda Anıt Müze olarak hizmete girmiştir. (ve ibadete açılmıştır!)
Kilisenin figürlü repertuarı oldukça zengindir. Bunun yanında İncil ve Tevrat'tan alınmış çeşitli sahneler bulunmaktadır. Yunus Peygamber’in denize atılması, Hz. Meryem ve kucağında İsa, Adem ile Havva'nın Cennet'ten kovulması, Hz. Davut ile Kral Goliat'ın mücadelesi, Samson Filistinli ikilisi, ateşte üç ibrani genci, Aslan ininde Daniel sahneleri bunların başlıcalarıdır.
Batı cephede Kral Gagik'i kilise maketini sunarken gösteren bir sahne yer almaktadır. Dört yöndeki alınlıklarda İncil yazarları boydan tasvir edilmiştir. Bunlardan başka cephenin alt ve üst kesimlerinde, asma sarmaşığından oluşan kuşaklar dolanmaktadır. Bu kuşakların içlerinde çeşitli dünyevi sahneler işlenmiştir. Av sahneleri, çesitli hayvanlar, güreşçiler ve sarayla ilgili bir çok sahneye yer verilmiştir.
Ayrıca doğu cephenin tam ortasında asma sarmaşığı bordürünün içerisinde Abbasi Halifesi Muktedir başı haleli, bağdaş kurmuş vaziyette bir elinde kadeh, diğer elinde üzüm tutar vaziyette, tasvir edilmiştir.
Dini ve dünyevi sahnelerden başka, hayvan figürleri yönünden de bir çesitlilik göze çarpmaktadır. Aralarda serbest biçimde, asma sarmaşıkları içerisinde ve çatıların alt kesimlerinde bu zengin hayvan figürlerini görmek mümkündür.
Kilisenin içerisini de günümüzde büyük ölçüde bozulmuş olan freskler süslemektedir. Bu fresklerde genel olarak Hz. İsa ile ilgili konular işlenmiştir.
Düzgün kesme taş malzemeyle inşa edilen yapıda, dış cepheleri süsleyen mimari plastik, kiliseye etkin bir görünüm kazandırmaktadır. Abbasi yoluyla Orta Asya Türk sanatı etkilerini de üzerinde barındırması önemini arttırmaktadır.
“Bu bölgede yaşamış nesli tükenmiş ya da hâlâ yaşamını sürdüren 30’a yakın kuş, yırtıcı hayvan türlerini belirledim. Bunların içinde anadolu parsı bile var. Anadolu parsı 1970’te yok oldu. 1100 yıl önce yaşayan şimdi de yaşamını sürdüren örneğin toy kuşu, ötücü kuğu, dağ keçileri ve geyikler hâlâ yaşıyor ancak çok nadir olarak izlenebiliyor. Bu konuda birçok sanat tarihçi araştırma yapmış. Bu rölyefler bir biyolog tarafından değerlendirilmediği için hayvanların isimlendirilmesinde yanlışlar yapılmış. Kilise üzerinde beş ayrı rölyef kuşağı var. Temeldeki iki kuşak inanç ve kültürle ilgili görüntüler. Daha yukardaki kuşaklar ise yörede yaşamış hayvanlarla ilgili.”
Yrd. Doç. Dr. Özdemir Adızel
Van 100’üncü Yıl Üniversitesi (YYÜ)
Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü öğretim üyesi
Hz.İbrahim ve oğlu |
İslami anlayışta Yunus
Kur'anın Yunus Suresi adını bu peygamberden alır ve hikayenin ayrıntıları hakkında Saffat suresinde bilgi verilmektedir. İnanca göre Yunus Ninova halkına gönderilen peygamberdir ve azaptan kurtulan tek halk Ninova halkıdır. Azap yaklaşmaktayken tövbe ettikleri ve tövbelerinin Allah tarafından kabul edilerek affedildiklerine inanılır.
Ninova halkına peygamber olarak gönderilen Yunus, 33 yıl onları tanrının dinine davet etmiş, kendisine bu süre içerisinde sadece iki kişi inanmıştır. Bu durum kendisinin canını sıkmış, Tanrı'nın izni olmadan Ninova'dan ayrılıp Akdeniz’e kadar giderek bir gemiye binmiştir.
Hikâyeye göre Yunus’un bindiği gemi denizin ortasına geldiğinde fırtına çıkar, gemidekiler orada günahkâr birinin olduğunu, O'nu denize atarak fırtınadan kurtulacaklarını düşünürler. Çekilen kur'a Yunus peygambere çıktığı için denize atarlar ve O'nu büyük bir balık yutar. Yunus hatasını anlayıp balığın karnında dua eder ve duası kabul edilir.
Balık Yunus’u sırasıyla Nil nehrine, Fars denizine, el-Betâik Denizi'ne ve Dicle'ye götürüp, Nusaybin topraklarında düz ve geniş bir yere atar.Bir başka rivayete göre, balık O’nu önce Eyle’ye sonra Dicle’ye götürmüş, sonra da Ninova’ya atmıştır.Yunus tekrar kavmine döndürülür ve 100 bin kişi O’na inanır.
Sol alttaki motif İskit Türklerinde ; Sağ alttaki tavşan ise birçok Selçuklu minyatür ve fresklerinde kullanılan geleneksel bir Türk kültürüdür. |
Kanatlı bir Koç |
SARI GELİN TÜRKÜSÜ TÜRKLERİNDİR
Ruhunun önünde saygıyla eğiliyorum, Sarı Gelin...
Azerbaycanlı Gazeteci Türkiyeli Sanatçıya Dava Açıyor
Hikmet Babaoğlu
“Türkiyeli sanatçının Azerbaycan folklor örneğini ermeni şarkısı gibi taktim etme çabası hukuki açıdan sorumluluk yaratır”
Türkiyeli sanatçı Sezen Aksu yeni albümünde Azerbaycan folklor örneklerinden “Sarı Gelin” şarkısını ermenice okuyacağını ve şarkıyı ermeni halk şarkısı gibi sunacağını açıklamış.
Yalquzaq.com-a konuşan, “Sarı Gelin” şarkısının araştırmacısı, Azerbaycanlı araştırmacı-yazar Hikmet Babaoğlu Sezen Aksu şarkıyı ermeni şarkısı gibi sunacağı taktirde uyğun uluslararası hukuk teşkilatlarına baş vurmayı planladığını söylemektedir.
Babaoğlu, Azerbaycan halkının milli folklor örneğinin ermeni halk şarkısı gibi sunulmasının kabuledilmez olduğunu da sözlerine eklemiştir: “Böyle eserlerin korunması için Bern Sözleşmesi mevcuttur. Sözleşmenin 15. maddesine uyğun olarak zıhni ve folklor örneklerinin korunması hukuka bağlıdır. Azerbaycan ve Türkiye sözügeçen Sözleşmeye katılmış durumda. Yanı mezkur devletler Sözleşmeden ileri gelen taleplere uymak zorundalar. Türkiyeli sanatçının Azerbaycan folklor örneğini ermeni şarkısı gibi taktım etmesi hukuki açıdan sorumluluk yaratan haldir ve uygun adımlar atmayı düşünüyoruz”.
Azerbaycanlı yazar hali-hazırda konuyla bağlı uygun hukuk kuruluşları ile danışmalara başladıklarını de sözlerine ekledi: “Böyle davranış Azerbaycan yasalarına ters düşer. Folklor örneklerimizin korunması hakkında kanunun var olduğunu dikkate alırsak, “Sarı Gelin”in de kapsamiçi olduğunu söyleme hakkımız vardır”.
Onu de ekleyelim ki, Hikmet Babaoğlu “Akdamardan Sarı Geline ermeni yalanı” adlı araştırma eserinde “Sarı Gelin”i ayrıca araştırma konusu edinmiş, onun yaranması ve Azerbaycan halk yaratıcılığına ait olmasını tarihi delillerle kanıtlamıştır. Araştırma sonucu şarkının yaratıcısının Sinan adlı bir şahıs olduğu gün yüzüne çıkartılmıştır. Şarkının ait olduğu coğrafya ise hıristiyan kıpçakların yaşadığı topraklar gibi tanımlanmaktadır.
Araştırma sonucu belli olmuştur ki, şarkı yalnız Kafkaslarda değil, türklerin yaşadığı başka topraklarda da geniş yayılmıştır. Şarkının hatta hıristiyan kıpçakların yaşadığı Azov denizine kadar yayıldığı araştırma sonucu tespit edilmiştir. Hatta Ukrayna arşivlerinde araştırmalarda bulunan Babaoğlu adı geçen ülkede şarkının “Axı saçın örmezler, Seni bana vermezler” şeklinde versiyonunun kıpçak folklor örneği gibi muhafaza edildiğini öğrenmiştir.
Bakı, Yalquzaq basını
15.03.2012
Hikmet Babaoğlu
AKDAMAR'DA 40 KADIN
Sözü hiç uzatmayacağım.
Aşağıdaki belgeleri "Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü"nden aldım.
Amacım bilgi ve belgelerle konuşmak.
Hiç kimseyi zan altında bırakmak değil.
Akdamar kilisesinde yapılan ayini izlerken, bunlar gözümün önünden geçti.
Kendi kendime “Biz ne yapıyoruz?” sorusunu sordum.
Aşağıdaki belgeler yalnızca birkaçı... Daha niceleri var.
Sözünü ettiğim, Akdamar adasına götürülüp tecavüz edilmeye kalkışılan 40 Türk kadınının namuslarını korumak için Van Gölü’ndeki intiharları...
Bu kadar mı? Kayda geçmemiş, yalnız hafızalarda saklanmış daha niceleri var.
Bu kadınlarımız için de dua ettiler mi?
Kültür Bakanımız, bu kadınlarımızın anısına anıtlar diktirip Ermenilere yaptığı jestlerin benzerini onlar için de yapacak mı?
Bu bir ilkti?
Devamı nasıl gelecek bekleyip göreceğiz.
1- Rusların Van'ı işgali sırasında Ermenilerle birlikte Müslüman ahaliye yaptıkları soykırım ve vahşetlerle ilgili olarak Van Jandarma Sabit Alay Kumandanı Ali Cevad, Van Belediye Reisi Abdurrahman, mütekaidin-i askeriyye'den Vanlı Mülazim Recep ve Van komiserlerinden Komiser-i Sani Zübeyr tarafından tutulan zabıtlarda ve mezâlimden kurtulanların ifadelerinde "..... Ağçakala karyeli bir kadının ve ondan aldığı düğün tedârikâtını mustashiben (beraberinde ) yolda giderken Aspaşin Ermenileri tarafından hetk-i ırzı irtikâb ve eşyası da Havasor nâhiyesi komitesine aşırıldığı tahkîkât-ı amîkada renk vermişdi...", "....Târîh-i harb olan [1]330 senesi kânûnlarında Gevaşın Pelli karyesindeki sekiz kişilik jandarma karakolu, kâmilen katl olundular....", "....[1]331 senesi Mart'ı zarfında harbde hastalanarak memleketlerine gönderilmekde olan Diyarbekirli Bişar Çeto'nun mücâhidlerinden olup merkez-i vilayete bir sâ‘at mesâfede Yedikilise nâm Ermeni mü’essesesine misâfir edilmiş yedi kişi kâmilen katl ve maktûllerin bir kaçının na‘şlarının ve kâtillerden bir-ikisinin elde edilerek mehâkim-i adliyyeye teslîm edildikleri...", "....Dir nâhiyesinde salhâne şekline koyulan bir karyede mükellefe bir kızcağızın hetk-i ırzı irtikâb ve sonradan iki emcikleri kesilerek cân-hırâş bir hâlde bırakıldığı ve o havâlîde nice sıbyânın boğazlanmış oldukları..." gibi hususların yer aldığı hakkında. 2 Ş. 1334 (4. VI. 1916) HR. SYS. 2872/2, Belge no: 56-62
.
2- Rus işgali sırasında Ermeni ve Rusların, Siirt'in merkez kazasıyla Garzan, Sason, Kulp kazalarında, Muş, Malazgird, Bulanık, Hınıs, Pasinler, Eleşkird ovalarında, Tifnik, Karaköy, Talori dağlarında, Van, Bitlis, Genç, Dutak ve Maçka'da bütün kaza, köy ve mahallelerde Müslümanları yoketmek amacıyla yağma ve katliama giriştikleri; köyleri ateşe vererek insanları samanlığa doldurup canlı canlı yaktıkları; bazı çocuk ve erkeklerin kol ve bacaklarını kesip canlı ateşe attıkları, kız çocuklarına ve kadınlara tecâvüz ettikleri, hastaları dipçiklerle öldürdükleri; insanların üzerinden atla geçip kılıçtan geçirdikleri, muhacirlerin üzerinde şarapnel patlattıkları, mal sahiplerinin mallarını ellerinden zorla alıp, vermeyenleri öldürünceye kadar dövdükleri ve hapse mahkum ettikleri, ayrıca bazı yerlerdeki camileri kiliseye çevirdikleri hakkında katliamdan kurtulan ahalinin durumunun araştırılmasıyla görevlendirilen memurların tahkikatı. 5 N. 1334 (6. VII. 1916) HR. SYS. 2872/4, Belge no: 100-113
.
3- Van ve Bitlis vilayetlerinin işgali sırasında Ruslarla Ermeni çeteleri tarafından İslâm ahaliye feci zulümler yapıldığı; Bitlis'e gelen Kazak süvarileriyle Ermenilerin kaçmakta olan İslâm ahaliyi büyük-küçük, çoluk-çocuk demeden katlettikleri; Van'a Rusların yaklaştığını öğrenen Ermenilerin isyana teşebbüs ettikleri ve göç eden İslâm ahaliyi takip ederek yollarda feciâne bir şekilde katlettikleri, göç edemeyip içerde kalan binlerce kadın, kız ve erkeği vahşice kestikleri, Van'a bağlı Timar nahiyesi dahilindeki köylerden Zive, Mollakâsım, Şeyhkara, Şeyhayne, Ayans, Paksi, Zorâbâd ve daha birçok köy ahalisinin göç edemediklerinden dolayı Ermeniler tarafından hiçbir ferd bırakılmaksızın tamamının soykırıma tabi tutulduğu, Rusların, Hakkari'ye bağlı Dir kasabasına geleceği sırada ortaya çıkan çetelerin yol üzerinde bulunan Kürd köyleri İslâm ahalisinin erkeklerini katledip, en büyüğü üç yaşında olan binden fazla çocuğu kılınç ve kamalarla parça parça ettikleri ve her parçalarını bir el kadar bırakarak çocuk cesetlerinden siper yaptıkları, üç dört yüzü aşkın Kürd kızının bikrini izale ederek kadınların ihtiyar olanlarını katl ve idam ettiklerine dair. 15 Ş. 1334 (17. VI. 1916) HR. SYS. 2872/2, Belge no: 92-98
.
4- Van'ın Reşadiye nahiyesine bağlı Aşnak karyesine hücum eden Ermeni ve Rusların vahşiyane zulümler yaptıkları, kadınları ve çocukları diri diri yaktıkları, ihtiyar ve genç erkeklerin gözlerini oydukları, genç kızların alenen ve suret-i vahşiyanede namuslarına tecavüz ettikleri, Müslüman kadın ve kızlardan on beş tanesini ayırarak bir odaya hapsettikleri ve akşam eğlenirken bu kadınları çırılçıplak soyarak "Haydi namaz kılınız bakalım, nasıl kılıyorsunuz" diyerek onlara cebrettikleri ve nihayet tecavüz ederek çeşitli işkenceler altında öldürdüklerine dair. 16 Ş. 1334 (18. VI. 1916) HR. SYS. 2872/2, Belge no: 101, 102
.
5- Ermeni ve Rusların Van ve havalisinde Müslüman ahaliye büyük mezâlimler yaptıkları, Van'ın Abbasağa mahallesinden Firdevs'in ifadesine göre işgalcilerin kadın, çocuk, genç, ihtiyar demeden İslâm ahaliyi çeşitli zulümler yaparak öldürdükleri; hamile bir kadının karnını yararak çocuğu çıkarıp kafasını kestikleri; girdikleri evlerdeki insanları saatlerce işkence yaptıkdan sonra öldürdükleri, on beş-on altı yaşlarında erkek bir çocuğu çırılçıplak soyarak cinsel organını kestikleri ve daha sonra doğradıkları; Amerikan müessesesine götürülen kadın ve kızların ırzına geçildiği, mezarlıkları kazarak defnedilmiş olanları dışarı çıkardıkları ve ziyaretgâhları kazıp içlerine pislik doldurdukları hakkında. 28 Ş. 1334 (30. VI. 1916) HR. SYS. 2872/2, Belge no: 114-116
.
6- Ermeni komiteleriyle Rusların Van ve havalisindeki mezâliminden kurtulabilenlerin ifadelerinden bazıları: Rus kuvvetleriyle birleşen "insan kasabı" Ermeniler, girdikleri yerleri "selhhane gibi cesetlerden geçilmez halde" bırakmışlar; paraları, kıymetli şeyleri tamamen işkenceyle yağmalamış, bütün varlıkları talan etmişlerdi. İslâmiyete yaptıkları küfürlerle hakaretlerle cami ve medreseleri ateşlemiş, İslâmları katletmekten büyük zevk almışlardı.
Ahalinin silahlarını toplayıp, burun ve kulaklarını, bacaklarını, kafalarını kesmiş, karınlarını yarmış, kılınçtan geçirmişler, hayvan biçimi parçalamış, çocukları diri diri ateşe atmış, kılıçlarını daha dilleri dönmeyen çocuklarla, ayak atamayan ihtiyarlara indirip kaldırmaktan pek zevk almışlardı. Bazılarının derilerini tulum çıkarmışlar, kesik kafaları süngülere takmışlar, bazılarını da kütük üstünde doğramışlar, bir kısmını da Mermid çayı'na dökmüşlerdi. İnsanları kuyulara doldurmuşlar, kadın ve çocukları tandır damlarına doldurup yıkmışlar, enkazın altında kalanlar, günlerce inleyerek telef olmuşlardır.
Gene kadın ve çocukları damlara doldurup yakmışlardır. Kadınlara lisana getirilmeyecek tecavüzlerde bulunmuşlar, zorla götürmek istedikleri kız ve kadınlardan gitmemek için direnenleri vahşi suretde katletmişler, kimisinin de budlarını yarıp içine pislik doldurmuşlar; memeleri, burunları kesilmiş ve her nasılsa kurtulmayı başarmış kadınlar çırılçıplak edilmişlerdi ve gelinceye kadar telef oluyorlardı. Çocuklar karlar üzerinde ölüme terk edilmiş, insanlar açlıkdan ölmüşlerdi.
Sor dağına çekilen Hoşab, Van halkını Ruslar topa tutup, büyük kısmını imha etmişlerdi. Hoşab müftüsünün oğlu Ali'nin kafasını o derece ezmişlerdi ki, bir el kadar parça halinde bırakılmış; Ermeniler, yaşlı babaya tehditle, oğlunu Rusların öldürdüğünü söyletmişlerdi. Amerika müessesesine götürülenler ise kendilerine verilen somun ve yahniden yedikleri zaman kanlı sular akarak ölmüşlerdi. Bir kısmını ise Alman müessesesine götürmüşlerdi. 19 N. 1334 (20. VII. 1916) HR. SYS. 2872/2, Belge no: 125-134
.
7- Ermeni ve Rusların Van'da yaptıkları soykırımdan kurtulabilenlerin ifadelerinden bazıları: Hıristiyanlar fikir birliği içerisindeydiler ve her yerde casuslar bulunduruyorlardı. Seferberlik zamanında İslâmları katliama kalkışmışlar, girdikleri yerlerde ahalinin büyük kısmını kılıçdan geçirmişlerdi. Dinî liderleri öldürmekteki maksadları ise İslâmları tahrik ve ülke içerisinde bir ihtilâle sebep olmak niyetiydi.
Yaptıkları her vahşette de İslâmiyete küfürler etmişler "Yaşasın Ermenistan! Kahrolsun Osmanlılar!" diyerek seçtikleri gebe kadınların karınlarını delip çocuklarını çıkararak havaya attıktan sonra nişan aldılar, "Bütün insanların hatta hayvanların bile hayâ edeceği surette", "kız ve kadınlarımızı gözlerimizin önünde" soyup "namuslarına taarruz ettikden sonra karınlarını yırttılar. Bunların içerisinde on yaşını ikmal etmemiş pekçok kız da bulunuyordu." Irza tecavüz, çocukları öldürme ve parçalama, Ermeniler, Ruslardan daha ileri gitmişlerdi.
Ancak Ruslar da göz oymak, burun kesmek, kadınların memelerini süngülemek gibi vahşetlerle Ermenilere cesaret vermişlerdi. Ufak çocukları yakmaktan, parçalamaktan çekinmemiş, genç kızları ayırdıktan sonra kalan insanları ateşe vermişlerdir. İslâmlar silahları olmadığından karşı koyamayarak teslim oldukları halde her tarafı ateşe vermişler, süvarilerin atları arasında çocuklar, kadınlar çiğnenmişlerdi. Tekâlif-i harbiyye için gelen memur ve jandarmalar feci‘ şekilde telef edilmişti. Ancak dağlara kaçanlar, ağaçların ve otların arasında gizlenenler güç bela kurtulabilmişlerdir. 28 Za. 1334 (26. IX. 1916) HR. SYS. 2872/2, Belge no: 135-143
Şemsettin Gürtekin
Yalova Asılsız Ermeni İddialarıyla Mücadele Derneği (ASEF) Yönetim Kurulu Başkanı Şemsettin Gürtekin, yer yüzündeki 178 ülkeden 19'unun Ermeni soykırımını tanıdığını ifade ederek, "Bu ülkede yaşayan ve bu ülke topraklarına vatan diyen Ermeni vatandaşlar ile hiçbir zaman bir sorunumuz olmadı. Olmaz da. Bizim sorunumuz soykırımı kabul edenlerledir" dedi....(2007)
// VAN'A TÜRK SOYKIRIM ANITI İSTİYORUZ
// AKDAMAR'A TÜRK SOYKIRIM ANITI İSTİYORUZ
// ANKARA'YA TÜRK SOYKIRIM ANITI İSTİYORUZ
İlgili diğer yazılar:
ERMENİ KIPÇAKLARI MI , GREGORYEN KIPÇAKLAR MI?
GREGORYEN KIPÇAKLAR VE ONİKİ HAYVANLI TÜRK TAKVİMİ ÜZERİNE
Öşvank Kilisesi ve Manastırı
KIPÇAKLAR - Prof.Dr.M.Fahrettin Kırzıoğlu
KUMAN-KIPÇAK / CUMAN-KIPCHAK
KUMAN-KIPÇAK / CUMAN-KIPCHAK
SARIŞIN VE MAVİ GÖZLÜ TÜRKLER
Kars Tarihi
Turkish petroglyphs in Armenia
Armenian Falsifications
Fabricated History ; Armenian
// HIRİSTİYAN TÜRK KÜLTÜRÜ